Mam nadzieję, że ci, co lubią zbierać bdła, zdążyli zebrać ich tyle ile chcieli. I że wszyscy nie zdążyliście spluszczeć. A gdyby nawet to zaraz wybornie smakowała i rozgrzała gorąca żufeczka… Tak, czas na kolejny kursik staropolskich słówek.
Jako że listopad za pasem, być może zastanawiacie się jak po staropolsku mówiono na dynię, nietoperza czy pająka. Na dynię – nie wiem, wychodzi na to, że podobnie jak na arbuza: karbusz albo karbuz.
Na pająka – mówiono po prostu paiok.
A na nietoperza – kożekrzył. Dziwnie. W ogóle dawniej w Polsce lud ciekawie wyjaśniał pochodzenie nietoperza. Miała być to mysz, która obgryzła kawałek świecy z ołtarza kościelnego. Albo mysz, która ośmieliła się skosztować poświęconego jadła z koszyka ze święconką. Winne temu wyjaśnianiu były zapewne same nietoperze, które lubiły wisieć na sklepieniach kościółków.
Tak wiem, dla wielu Halloween to jedno wielkie blewiązganie. I pactwa amerykańska, wcale nie godna być naszym.
Co się tyczy wszystkich zmarłych świętych, których w kulturze polskiej wspominamy 1 listopada – mówiono o nich Święcia albo Świącia. Współcześnie tego dnia na cmentarze zjeżdża się cała cyrkumferencja jak i ludzie z bardzo daleka, by czcić pamięć bliskich zmarłych. Czasem zapominając, że święcąc pamięć tych, co już nie ma – nie trzeba cektać się z tymi, którzy jeszcze żyją.
słowniczek:
bdła: grzyby
spluszczeć: zmoknąć
żufeczka: zupa
karbusz, karbuz: dynia
paiok: pająk
kożekrzył: nietoperz
blewiązganie: bluźnierstwo
pactwa: dziwoląg
święcia/ściącia: wszyscy święci
cyrkumferencja: [cała] okolica [zjeżdża się]
cektać się: sprzeczać
Czy to już zimowlina? (Kursiku słówek staropolskich cz. 5)
Bardzo dawne nazwy miesięcy i znaków zodiaku – cz. 4
Mnóstwa błogości i żeby nikt nie parskał – cz. 3
Krótko o kreaturach – cz. 2
Mikołaj zainspirował – cz. 1
Ciekawe słownictwo, bez słowniczka trudno odgadnąć znaczenie poszczególnych słów, właściwie obecnie używa się zupełnie innych określeń 🙂
Tak sobie myślę, że gdybym nagle przeniosła się w przeszłość, to nie dogadałabym się! a teraz idę zobaczyc, co kryje się za podanymi linkami 😊