Mnóstwa błogości i żeby nikt nie parskał – życzenia na Gody (z kursikiem słówek staropolskich – cz. 3.)

Z okazji zbliżających się Godów – garść staropolskich słówek w serdecznych życzeniach. Przede wszystkim życzę Wam zdrowia – aby Święta nie zaczęły się ani nie skończyły jakąś ohydną parskaczką.

Niech błogość Wam sprzyja i oby nigdy nie zabrakło Wam ludzi cichych ani tych skłonnych do fochownych rozmów. Tak w domu, jak w pracy. Niech blisko Was będą również ludzie cirpiący – wtedy i Wam będzie łatwiej o cirpiącość dla Waszych rodziców, dzieci i w ogóle wszystkich krewnych, powinowatych, przyjaciół, znajomych, a nawet nieznajomych. Niech błożą Wam dobrzy ludzie…

Lorenzo Lotto: Boże Narodzenie (1525)

Tym, którzy zimę bezśnieżną uważają za bezlepicę – życzę by jeszcze pośniożyła Wasze miejsca na ziemi.  By ci, co lubią szwendać się po lasach albo tylko od czasu zerkać za okno z ciepłego pokoju – mogli podziwiać świat osnuty „szklącym się diamentem” i „cukry lodowate” na drzewach, pniakach i krzewach. O tych diamentach i cukrach pisała Elżbieta Drużbacka w czasach saskich, ale jeszcze przecież pamiętamy je z własnych zim dziecinnych…

Niech się udadzą wszystkie czasta i giżki. A od potrząsków niech pachnie na dom cały. Życzę Wam samych miłych wspomnień z tych Godów.

Luiza

słowniczek:

parskaczka – katar z kaszlem
błogość – szczęście
cichy – skromny, łagodny
fochowny – żartobliwy
cirpiącość – cierpliwość (cirpiący – cierpliwy)
błożyć – sprzyjać
bezlepica – absurd, niedorzeczność
pośniożyć – okryć śniegiem
czasto – ciasto
giżka – nadzienie
potrząski – przyprawy (np. korzenne)

Mikołaj zainspirował, czyli kursik staropolskich słówek – cz. 1.
O kreaturach, czyli kursik staropolskich słówek – cz. 2.

Literatura:
Słownik staropolski, opr. A. Krasnowolski, W. Niedźwiedzki, Warszawa ok. 1920,
Słownik staropolski, witryna Pracowni Języka Staropolskiego – Instytut Języka Polskiego PAN w Krakowie, https://pjs.ijp.pan.pl/sstp.html