O Ptakach i ich piórach, czyli wyjątkowo dobrej książce dla dzieci (i nie tylko)

Czym byłyby skrzydła bez piór? Niczym. Zadziwiające, że zdałam sobie z tego sprawę dopiero teraz. Kiedy przeczytałam książkę Ptaki i ich pióra. Książkę Sześcioletniej, ale też i bardzo moją.

Pióra to coś, co w niezwykły sposób łączy światy przyrody i kultury. Te ptasie, czarodziejskie dzieła nie bez powodu fascynowały ludzi od zarania dziejów. To pióra pozwalały wzbić się w powietrze. Stały się symbolem lotu i szybowania daleko i wysoko — fizycznie i duchowo. Symbolem lekkości i mocy. Najpierw nasi przodkowie robili z nich strzały, potem… pisali nimi litery i słowa.

Obok pawiego na ilustracji — najcenniejszy okaz
z naszej kolekcji piór — pióro sowie.

Cudowne pióra

Według ornitologów pióra u ptaków pełnią blisko 40 rozmaitych funkcji. Przede wszystkim umożliwiają one latanie, ale również:

  • szybki zryw (np. u bażantów),
  • zwrotność (tak, by omijać drzewa),
  • szybowanie (czyli unoszenie się w powietrzu bez machania skrzydłami)
  • furkotanie (trzepotanie skrzydłami w miejscu, jak w przypadku kolibrów)
  • pomoc w unoszeniu się na wodzie (puch łabędzi, kaczek),
  • ochronę przed zimnem i wilgocią (zwłaszcza w przypadku ptaków wodnych),
  • ochronę przed chłodem i upałem,
  • przyciąganie uwagi samiczek,
  • okazywanie siły rywalom,
  • chodzenie po śniegu (pardwa górska używa piór na podobieństwo rakiet śnieżnych)
  • podpieranie się (dzięcioły!)
  • pielęgnowanie (pióra pudrowe, starte na proszek to kosmetyk rozprowadzany po reszcie upierzenia),
  • lepsze trawienie (tak, są ptaki, które wiedzą, po co jedzą pióra),
  • wyściełanie gniazdek,
  • kamuflaż.

Pióra bezgłośne i śpiewające

Już  z książki Noc sów wiedziałam, że sowy mają pióra, dzięki którym nikt nie słyszy, kiedy wznoszą się w powietrze, latają lub lądują. Mało tego, pióra wokół oczu sowich „zbierają” dźwięki z otoczenia i pozwalają im samym lepiej słyszeć, to, co dzieje się wokół. Nie mniej, czytając o tym w książce Ptaki i ich pióra byłam pod ogromnym wrażeniem.

Podobnie gdy przeczytałam, że pióra kusogrzyka miotlastego — śpiewają. Śpiewać piórami potrafią tylko samce. Potrząsając skrzydłami, wyczarowują dźwięki…

Pióra w kulturze Indian

Pióro gęsie w kałamarzu pisarzy Starego Kontynentu to jedno. Ale jakże ważne były pióra dla Indian Ameryki Północnej… Robili z nich pióropusze, wręczali sobie na znak czci i szacunku. Najważniejsze były pióra orle, ale… według Indian każdy ptak ma cechy, które człowiek może pozyskać dzięki jego piórom.

Pióra to: siła, honor, zaufanie, mądrość, władza i… wolność.