Od czasów dawnych Słowian, do początków XX wieku kobiety z ludu wiedziały, że w tym czasie lepiej nie umierać ani nie rodzić dziecka. W tygodniu rusałek, czyli gdy wiosna zmieniała się w lato, w ogóle obowiązywało sporo zakazów, których złamanie groziło tym, że kobieta zmieni się w rusałkę… Czarnooką piękność w białej sukience, która huśta się na gałęziach drzew i czyha na ofiarę swej zemsty. Zemsty, która nigdy nie daje ukojenia.

Rusałki bawiły na ziemi od dnia św. Trójcy do dnia  św. Piotra, a w tygodniu rusałek miało miejsce apogeum ich niecnych czynów. W 2023 rusałczy tydzień przypadnie  między  4 czerwca (dzień św. Trójcy) do 29 czerwca (dzień św. Piotra). Ale uwaga – dzień św. Trójcy przypada 56 dnia po Wielkanocy, więc niewykluczone, że możesz być rusałką, jeśli urodziłaś sie w maju lub czerwcu (w zależności od tego, kiedy w roku Twoich narodzin przypadała Wielkanoc, ofkors) 🙂

Co się może zdarzyć w tygodniu rusałek?

Dziecko, które przyszło na świat w tygodniu rusałek, mogło też urodzić się z sześcioma palcami lub jako wampir.

Młody myśliwy może zostać rozkochany, a potem załaskotany na śmierć. Rusałka może też porwać mężczyznę do tańca, który skończy się dopiero śmiercią młodzieńca. Może też zginąć gdy nie odpowie na trudną zagadkę, którą zada mu rusałka. Lub gdy nie wymyśli trudniejszej zagadki… Co nie było łatwe, bo rusałki odznaczały się wybitnym sprytem i lotnością umysłu.

Młodzieniec może też unieszczęśliwić zakochaną w nim dziewczynę, bo jego myślami władać będzie wyłącznie rusałka, która go sobie upatrzyła.

Młoda dziewczyna, która umrze w tygodniu rusałek, prawdopodobnie dołączy do ich grona.

By ustrzec się od czarów rusałek, nie wolno było w tym czasie chodzić nad rzekę. Ani stawiać płotów. Ani klaskać. By nieco udobruchać rusałki, należało wić dla nich wianki i zostawiać im w gajach poczęstunek (rusałkom wystarczył zwykły chleb).

Po czym poznać rusałkę

Czarne oczy. Długie, rozpuszczone włosy (ciemne lub z zielonkawym połyskiem, rzadziej złote). Biała sukienka. Rusałka może być też naga, ubrana jedynie w wianek z kwiatów.

Lubi huśtać się na gałęziach drzew i zapraszać mężczyzn do wspólnego huśtania…

Jest zła i piękna, co wyróżnia ją spośród czarnych charakterów słowiańskich.

Gdy się czeszą, pomagają rozkwitać przyrodzie.

„Gdy drugiego maja zaczynał się rusałczy tydzień, wszyscy wkoło uważali, by nie wchodzić im w paradę. To był ważny czas, powolutku zbierano się, by pożegnać wiosnę i powitać lato. Moja babka wierzyła, że wtedy wokół żywych kręcą się dusze zmarłych. Nie wolno było kąpać się w jeziorach i rzekach, wychodzić samemu w pole i w ogóle oddalać się od chałupy. Często ludzie, chcąc obłaskawić rusałki, zostawiali im różne podarki, chleb i sól. Kobiety zawieszały na gałęziach drzew kawałki białej tkaniny, a młode dziewczyny puszczały na wodę specjalnie uplecione dla rusałek wianki. Szczególnie niebezpieczne były też w nowiu. Kusiły zwłaszcza młodych myśliwych i żaden nie mógł się oprzeć ich upiornemu urokowi. Kiedy zwabiły takiego młodzieńca, od razu porywały go do tańca albo łaskotały dotąd, aż zszedł z tego świata. Czasem zdarzało się, że chłopak dostawał szansę. Musiał rozwiązać jakieś trudne logiczne zadanie albo wymyślić trudniejszą zagadkę. Jeśli mu się to udało, mógł poślubić rusałkę. Lecz dzieci z takiego związku zwykle były szpetne”.

D. Gąsiorowska, Dwór rusałek

Literatura:

A. Woźniak: Żeńskie istoty mityczne w folklorze polskim i białoruskim, „Roczniki Humanistyczne” 2022, z. 7

M. Fijałkowski: Rusałki — słowiańskie ondyny, „Acta Philologica”, 2014, nr 45